Neden Başbakanların Çocukları İntihar Eder?
Çok üzücü bir haber aldık birkaç gün önce.
Eski Başbakanlardan Mesut Yılmaz’ın oğlu intihar etmiş. Sonradan öğrendik ki maalesef Yavuz Yılmaz’ın giderek kötüleşen bir hastalığı varmış. Hastalık epilepsinin bir türüymüş. Yani sara dediğimiz hastalık. İnşallah ruhu huzur bulmuştur. Kendisine Allah’tan rahmet diliyoruz. Ailesine sabır ve metanet dileriz.
Yavuz Yılmaz’ın haberlerini okurken ilk aklıma gelen şey neden bazı politikacıların çocuklarının ölümünün intihar, kaza yahut kanser vs. gibi nedenlerle erken yaşlarda gerçekleştiği üzerine düşünmekti. Daha önceden eski içişleri bakanı Mehmet Ağar’ın kızı vefat ettiğinde de aynı duygu ve düşünceler beni ele geçirmişti.
Özellikle şu habere rastladığımda üç başbakanın çocuklarının intihar etmiş olduğunu bilmediğimi fark ettim ve hemen aklıma şu geldi: Bu masum gençler neyin bedelini ödemekteydiler? Babaları için ne taşıyorlardı? Çünkü intiharın yanı sıra ölümcül hastalıklar, ölümcül kazalar, epilepsi de dahil olmak üzere yaşam boyu süren ve kötüleşme eğilimindeki hastalıklar sistemik olaylarla alakalıdır. Yani atalar tarafından ödenmemiş bedellerle…
Bu gibi olaylara sistemik açıdan baktığımızda bunun muhakkak önceki kuşaktaki insanların yani hayatı borçlu oldukları insanların yaptıklarıyla alakasını ararız.
Şöyle bir ilke vardır sistemik çalışmada: “Bedeli ödenmeyen ağır bir suçu sonraki kuşaktan masum bir çocuk üstelenecektir.”
Başbakanlık yahut içişleri bakanlığı yahut pek çok başka meslekte (polislik, yargıçlık, kamu yöneticiliği, askerlik, doktorluk hatta psikologluk ) olduğu gibi aldığınız kararların pek çok insanın kaderini belirleme potansiyeli olan görevlerde belirli bir risk mevcuttur.
Buradaki sorun şudur: Sizin başka insanların kaderleri üzerinde doğrudan etki etme gücünüz size yasalarca bahşedilmiştir. Ancak bu yetkiden doğan kararların varoluşsal sonuçlarının bedelini yasalara dayanan yetkiler sayesinde üstlenmediğinizde ne olur?
Burada şu detay çok önemlidir: Size yetkileri insanların oluşturduğu mekanizmalar sağlar ama insanlara hayatını sunan o yasalar değildir. O yasalar sadece hayata gelmiş olan insanların burada birbirlerine yapıp ettikleri şeyleri düzenlemede kendi koydukları kurallardır. İlahi değildir yetkilerin dayandığı yasa. Oysa insanı yaratan ve var eden yasalar bizlerin müdahil olmadığı, sadece tabi olduğu yasalardır.
Bu nedenle ilahi yasalara, ya da varoluşun koyduğu yasalara göre düzenlenen bir ilkenin ihlalinde insan yaratımı kanunların geçerliliği yoktur.
Bu durumda yaşam üzerinde etki oluşturan bir durumda sizin hangi kanuna dayanan yetkiye sahip olduğunuzun bir önemi yoktur: Yaptığınız ya da sebep olduğunuz olay ya da olayların sonucunda bir bedel ödenmesi gerekir.
Bu bedel insan kanunlarına göre ödenmediğinde sonraki kuşaktan masum bir çocuk kendisini feda etme pahasına bu bedeli üstlenir.
Bunu kimse ona dayatmaz: bu sadece insanları birbirine bağlayan kolektif kabile vicdanı yasalarına bağlıdır. Ve herkes buna tabidir doğal olarak. Ve kabileyi yani topluluğu birbirine bağlayan bu adalet ihtiyacı insan yasaları yetersiz olduğunda devreye girip varoluşsal olarak önemli olan kısmı masum çocukların kaderine dönüştürür.
İnsan olmanın bir bedeli var: Bizler birbirimize görünmeyen bağlarla bağlıyız. Bilinçli olup kimseye zarar vermeyen bireyler olana kadar bizden sonra gelen insanların geleceği hep ipotek altında olacak. Meşhur Kızılderili bilgenin söylediği gibi biz bu dünyayı ve hayatı atalarımızdan miras değil çocuklarımızdan ödünç almış durumdayız.
Çocuklarımızın geleceğinden ve hayatından çalıyoruz bir haksızlığa vesile olduğumuzda. Ya da bilinçsizce kendimizde esasen sahip olmadığımız bir güce dayanarak hareket edip diğer insanlara zarar verdiğimizde… geleceğin sermayesini şimdiden tüketmiş oluyoruz. Bizim yaptıklarımız gelecekte ne olacağını belirliyor. Ve bu gelecek sadece kendi geleceğimizle sınırlı değil.
Biz kendi kaderimiz ve hayatımızla ne kadar insana etki yaratıyorsak o etkilerin olumlu yahut olumsuz sonuçları gelecek kuşakların karanlık mı aydınlık mı içerisinde yaşayacağını belirliyor.
Bu manada hepimiz bizden sonra gelecek tüm insanlığa karşı sorumluluk sahibiyiz.
Bu sorumluluk bilinçli olma sorumluluğudur.
Ve bu bilinç sahip olduğumuz dünyayı kurtarma fikirleri değil, kendi haddimizi bilmek üzerine kurulu bir bilinçli olma halidir. Bir ülkeyi, bir topluluğu yahut dünyanın tümünü kurtarmak isteyen fikirler ve düşünceler her zaman bu fikre sahip olan kişi ve ailesi başta olmak üzere tüm insanlığa zarar verecektir.
Hintlilerin “karma” derken söylemek istedikleri şey tam olarak budur.
Her insan sadece kendi yaratmış olduğu problemleri çözmekle yükümlüdür.
Kendi yaratmadığı problemleri çözmeye çalışan kişi neyi üstlendiğinin farkında bile değildir. Ego denen şey tüm dünya ve tüm varoluşu düzeltmek isteyecektir. Bu bir çay bardağıyla okyanusu taşımak istemek gibidir. İnsanın egosu sınırlıdır ve okyanus ise neredeyse sonsuzdur ona oranla… Politika insanın tüm okyanusa hükmetmek istemesi gibidir. Oysa okyanus kimseye ait değildir. Ve eğer okyanus kadar bir şey olmak isterse insan yapacağı şey bir damla olduğunu anlayıp okyanusa karışmaktır.
Oysa okyanusun dışında kalıp kendi kabını tüm okyanusu taşıyacak zannetmek ağır sonuçlar üretir.
Bu nedenle tüm politikacılar sadece hayatı daha da zorlaştırırlar.
Kendi egoları mevcut olduğu sürece o egoların yarattığı tüm problemleri her zaman diğer kişiler ödeyecektir. Ve maalesef bundan, kendi ailesi ve kendi kanından insanlar muaf değildir.
Sadece politika da değil mevzu. Diğer insanların kaderi üzerinde onların talep etmediği olumsuz etkiler yaratma potansiyeli olan her meslek ve her davranış buna dahildir.
Adalet dağıtayım derken adalete en büyük zararı vermek mümkündür.
Sangeet Erdoğan Şemsiyeci