Peri masalı gerçeklere yenildi: Angelina Jolie ve Brad Pitt neden ayrı düştü?
(Bu yazı ilk olarak Medyabey.com web sitesinde yayınlanmıştır)
Aile Dizimi yöntemi Alman terapist Bert Hellinger’in yaratmış olduğu sistemik bir yaklaşımdır. Sistemik yaklaşım, güncel olayların ardında yatan dinamiklerin, sebeplerin geçmişteki hangi olayların etkisiyle bugün başımıza geldiğini gösterir. Çok basite indirgenmiş haliyle bu yaklaşım, ait olunan grupta yaşanmış kimi olayların etkilerini bilinçsizce üstelenmekten kaynaklanan problemleri anlamamıza yardım eder.
Çok detaya girmeden bir olay üzerinden siz okurların anlayabileceği bir örneği anlatmaya çalışalım.
Günümüzde insanlar birkaç kuşak öncesine nazaran çok daha fazla sayıda ilişki yaşamaya başladı. İki yahut üç kuşak önce evlenen bir çift muhtemelen ilk ilişkisini eşiyle yaşıyor ve neredeyse tüm ömrü boyunca ya hiç ya da birkaç kişiyi geçmeyecek şekilde ilişkisi oluyordu. Oysa artık ilişki kurmak için evlilik bir zorunluluk değil ve evlilikle sınırlanarak yaşanan ilişkiler çok azalmış vaziyette. Dolayısıyla ilişki kurulan insan sayısı birkaç kuşak öncesine kıyasla büyük oranda artmış durumda. Elbette bu durumun ilişkiler ve ilişkilerde yaşananların niteliği üzerinde kimi olumlu yahut olumsuz etkileri mevcuttur.
Bu yazının okura olası katkısı ilişkiler ve kendimizle ilgili hangi seçeneklerin ve yaşanmışlıkların ne tür sonuçlar doğurabileceğini anlamak ve bilinçli tercihler yapmak üzere bakış açısını genişletmektir. Bunun için yaşanan ilişkilere bakarak neler olup bittiğini anlamak ve kendimize uyan noktaları tespit etmek daha kolay olacaktır. Bu nedenle son derece güncel bir örneğe bakmak faydalıdır.
Bir Peri Masalının Gerçeklere Yenilgisi: Angelina Joli-Brad Pitt Ayrılığı
Herkesin gözünün üzerinde olduğu Angelina Jolie ve Brad Pitt evliliğinin bitmek üzere olduğu haberi bir anda tüm dikkatleri cezp etti. Bir boşanma, bu kadar gözde bir çiftin başına geldiğinde muhakkak daha çok ilgi çekiyor. Bu evliliğin kimi özellikleri günümüz ilişkilerin doğası üzerine bazı hakikatleri anlamak için hepimize büyük fırsatlar sunuyor.
Jolie ve Pitt uzun yıllar evlilik dışı bir ilişki yaşamaktayken iki yıl kadar önce evlendiler. Ve uzun yıllar sevgili olarak sürebilen ilişki, evlenince çok daha kısa sürede sonlandı.
Hemen şunu belirtmek isterim ki Aile Dizimi yaklaşımında her zaman kimin ne hissettiği yahut neyi nasıl yorumladığı vs. gibi sübjektif bakış açılarına mahkûm olmadan sadece olayların kendisine bakarız. İnsanların ne hissettikleri ya da kimin haklı-haksız olduğu gibi değerlendirmeler bizim için veri teşkil etmez. Bu nedenle bu çiftin geçmişindeki sadece olayları göz önünde tutmalıyız.
Evet, sistemik bakış açımıza göre gerçekten bir şeyleri anlamak istiyorsak çiftimiz birlikte olmadan evvel neler yaşamış da başlarına böyle bir şey gelmiş bakmamız gerekir.
Elimizdeki somut sebep, bize yansıyan sorun nedir?
Brad Pitt bir başka kadınla birlikte olduğu için Jolie boşanma davası açmış.
Peki, bu durum daha önce kimler tarafından yaşanmıştı? Hatırlayan var mı? Evet, Brad Pitt Angelina Jolei ile de bunu yapmıştı! Ama kiminle evliyken yapmıştı? Jennifer Aniston ile evliyken yapmıştı. Ayrıca Jolie’nin babası da aynı şeyi annesine yapmış! Kaldı ki Pitt daha önceki ilişkilerinde de âşık olup benzer şekillerde yakalanmış v.s. Buradan anlayacağımız şey şudur: Sistemik bir problem geçmişte yaşanmış şeylerin tekrarlarını içerir. Geçmişte çözümlenmemiş her şey tekrar etme eğilimindedir.
Şimdi, en önemli noktalardan birisi şudur: Bir ilişki bitmeden yeni bir ilişkiye başlamak her zaman için önceki ilişkinin tamamlanmamış kısımlarını yeni ilişkide yaşayacaksınız demektir. Bu neredeyse bir fizik kanunu kadar kesindir.
Tüm eski ilişkilerimiz yeni ilişkimiz üzerinde bir faktördür. Geçmişte bıraktığımız öfkeli bir partner muhakkak bir biçimde yeni partner tarafından bize yansıtılacak demektir. Örneğimizdeki Jolie, her ne kadar tercih edebilse yapmak istemeyeceği bir şeyi yapar durumda kendisini bulmuştur: Evli bir adamla ilişkiye girmiş ve ona âşık olmuştur.
Çünkü Pitt ile ilk zamanlarında, Pitt henüz Aniston ile evli iken her sorulduğunda babasının da aynı şeyi annesine yaptığını belirtip bunu yapmayacağını ifade etmiştir. Ancak sonradan ortaya çıkan gerçek ise Jolie yüzünden Pitt-Aniston ilişkisinin bittiğini göstermiştir.
Burada bakın neler oluyor: Öncelikle Jolie dışlanan kişi ile çifte özdeşleşme yaşamış oluyor. Öncelikle kendi ailesindeki babasının âşık olduğu kadının aileden dışlanmış olması nedeniyle bilinçsizce ve çaresizce onunla özdeşleşiyor… Ve Pitt ile evli iken ilişkiye girerek babasının âşık olduğu kadına bilinçsizce “ben de senin gibiyim” diyor. Annesine ihanet etmiş oluyor.
Çünkü kendi hayatında babasını annesi nedeniyle reddetmiştir, yargılamıştır Jolie. Oysa bir çocuk anne baba ilişkisinde bir faktör değildir. Aralarında her ne geçerse geçsin bu onu ilgilendirmez ve bir tarafa daha yakın olması çocuğa zarar verir.
Çocuk açısından anne de baba da, koşulsuzca eşit mesafededir. Ancak hayatta bu mümkün olmazsa çocuk gizlice dışlanan tarafa bağlılığını gösterir. Jolie annesinin reddettiği ama artık babasının ilişki sisteminde olan, dolayısıyla çocuk olarak Jolie için önem teşkil eden ve sisteme dâhil olması gereken kadına bağlılığını göstermek üzere onun gibi davranıp Pitt’i eşinden ayırıyor.
Diğer yandan Jolie, zaten annesine olan öfkesini kadınlık organı olan memelerini kanser bahanesiyle aldırarak göstermişti. Bir kadının memesi annesinden aldığı şeyi, kadınlığı simgeler. Onu hele hastalık ortada yokken aldırmak annesini reddetmenin belirgin yollarından birisidir.
Fakat enteresan bir biçimde, bu ilişki uzunca bir süre sürmüştür. Angeline Jolie, Pitt ile çocuklar yapıp, sahiplenip uzun bir sevgililik süresince sürdürebilirken ilişkiyi, evlendikten sonra sistem devreye giriyor ve babasının sevgilisi pozisyonundan annesinin pozisyonuna geçmiş oluyor. Ve bir aile olduktan sonra, resmi olarak, kısa sürede kendi annesinin başına gelen şey onun da başına geliyor: Aldatılıyor ve kocasını terk ediyor…
Üstelik bunu yaparken hem yerini aldığı diğer evli kadına, yani Jennifer Aniston’a bağlılığını hem de kendi annesine olan bağlılığını kendine kanıtlamış oluyor.
Şimdi, bu olaya o kadar çok açıdan bakabiliriz ki yazı uzadıkça uzar.
Şimdilik şunu söyleyelim ve bazı şeyleri de önümüze çıkacak başka güncel örneklere bırakalım:
Bir çocuk annesine de babasına da eşit düzeyde bağlıdır. Sağlıklı olan, anne babanın çocuğuna kendi tercihini dayatmadan ve olan biteni ona yansıtmadan ilişkisini yaşaması ya da sonlandırmasıdır.
Çocuk kendi haline bırakılırsa doğal eğilim olarak annenin tarafında yer alır. Her şeyi onun gözlerinden ve duygularından algılar. Ve bir annenin üzerine düşen görev, kocası onu aldatmış olsa bile çocuğunun ruh sağlığı için bu öfkesini yahut mücadelesini kendi içerisinde halletmesidir. Bu en zor şeylerden birisi olmakla birlikte yapılması elzem olan bir şeydir. Çünkü kadın duygularıyla çok özdeşleşir ve o duygularından kolayca vazgeçmediği için de çocuğun babaya doğrudan ve açıkça değil dolaylı ve sağlıksız yollardan bağlılık göstermesi mecburi hale gelir. Jolie tam olarak bu dinamiğe kurban gitmiştir. Ve neredeyse aynı şeyi kendi çocuklarına yaşatmak üzeredir…
Bir başka konu da eski eşler mevzusudur. Eğer evlenilen kişinin eski eşi, yeni eşe iyi gözle bakmıyor ve onu kutsamıyorsa yeni eş ilişkide eski eşi er ya da geç, şu ya da bu şekilde temsil etmek zorundadır. Bu da ilişkinin bitmesine büyük oranda sebep olacaktır.
Önceki ilişkilerden helallik alınmazsa, belirli bir duygusal denge oluşmadan diğer ilişkiye geçilirse yeni ilişkinin neredeyse hiç şansı yoktur…
Çok büyük laflar gibi geliyor eminim çoğunuza…
Siz en iyisi kendi hayatınızdan başlayıp etrafınızdaki tüm ilişkilere bir de bu gözle bakın…
Bakalım neler göreceksiniz.
Eğer bu dediklerime uymayan örnekler görürseniz henüz sistem devreye girmemiştir muhtemelen. İlk on yılda Pitt ve Jolie’de olduğu gibi… Ya da bir şeyleri gözden kaçırmış olabilirsiniz. Ama çoğunlukla bu prensiplerin istisnasız işlediğini göreceksiniz emin olun…
Sizlere farkındalık, bilinç ve mutluluk dolu ilişkiler diliyorum
ERDOĞAN ŞEMSİYECİ
Psikolojik Danışman, Aile Dizimi Terapisti